| . |
|
| Met het opkweken van een kroonboom begin ik al in februari in een ruimte
met een temperatuur van zo'n 15°C voor een raam op het zuiden. Als u hetzelfde jaar deze
nog volop in bloei wilt hebben moet u het navolgende opkweek advies maar vergeten. Want
opvolging van dit advies betekent namelijk dat de bloemenzee pas volgend jaar aan zo'n
opgekweekte kroonboom hangt. Maar de bloei is dan wel vele malen rijker dan van kroonbomen
die het eerste jaar al bloeien. Laat de stek opgroeien tot de kroonboom-hoogte die u wilt hebben. Bedenk
daarbij wel dat er nog een kroon bovenuit groeit en die kan - afhankelijk van de soort
cultivar - 20 tot 50 cm hoog worden. Neem een gewortelde stek van 5 à 8 cm en kweek deze
verder op navolgende wijze op tot kroonboom.
Haal alle zijtakken weg maar laat
de bladeren zitten. Dat zijn namelijk de saptrekkers voor de groei. Haalt u deze weg dan
zal de stek niet doorgroeien en tevens zal de stam heel dun blijven. Geef de plant
stikstofmest, bijvoorbeeld chilisalpeter, maar neem geen mest met een hoog kaligehalte.
Als de gewenste hoogte is bereikt, wordt de top er uitgehaald (zie 1). De uitlopers hier
de eerste keer toppen tussen het tweede en derde bladpaar (zie 2). Daarna elke nieuwe
uitloper toppen tussen het eerste en tweede bladpaar (zie 3). |
|
. |
Afb.1
- Eerste drie fasen van de kroon vorming (Tekening Aat van Wijk) |
|
|
Met een beetje geluk kunt u om de 3 à 4 weken toppen. Dit betekent dat als u door blijft toppen tot de
plant eind september de kas in moet en er dan minstens 32 takken zijn gevormd. Het
navolgende rekensommetje geeft dat aan:
| 1e keer toppen op 15
april, dan is de verlangde hoogte meestal bereikt |
| 2e keer toppen op 15
mei, nu dus 2 takken |
| 3e keer toppen op 15
juni, geeft al 4 takken |
| 4e keer toppen op 15
juli, er zijn al 8 takken |
| 5e keer toppen op 15
augustus, nu al 16 takken |
| 6e keer en laatste
keer toppen op 15 september, met 32 takken de kas in |
|
| Als men later topt is de groei er niet meer in te krijgen. In de winter
laat ik de plant doorgroeien bij een temperatuur van 10 à 12°C en geef dan de helft van
de normale bemesting. De plant moet niet te nat staan daar anders het wortelgestel kan
wegrotten. Dat wortelgestel is namelijk niet zo sterk als dat van een oude plant. Ook
blijven de takken dan korter. Als de temperatuur in uw kas te laag is, zet de plant dan
liever voor een op het zuiden gelegen slaapkamerraam. In de winter kunt u wel door blijven toppen, maar om botrytis te
voorkomen, doe ik dit niet en zo voorkom ik tevens dat de takken te dun blijven. Als eind
februari tot half maart alle 32 takken worden teruggesnoeid tussen het eerste en het
tweede bladpaar, heeft de plant na het uitlopen van de ogen 64 takken. Zou u deze takken
na 2 maanden of mogelijk zelfs eerder - maar uiterlijk half mei - nog een keer toppen. dan
heeft u al een plant met 128 takken. De plant zal dan voor het eerst bloeien na ongeveer 7
weken (bij enkelbloemige) en dat is dan in de eerste week van juli.
Wilt u de plant het eerste jaar al
laten bloeien, dan moet u toch 15 juli voor het laatst toppen Evenwel komt u dan toch
nooit verder dan 32 takken bij eenzelfde behandeling in het voorjaar. U mag namelijk in
oktober niet te ver terugsnoeien daar anders veel van deze takken doodgaan; dan moeten
dezelfde takken om een compacte plant te behouden in het voorjaar nog een keer gesnoeid
worden tussen het eerste en het tweede bladpaar. Het verschil is dus 96 takken. En beseft
u hoeveel bloemen daaraan zouden kunnen hangen? Afhankelijk van de soort cultivar
zal de gesnoeide kroon dan ook niet groter zijn dan 15 tot 25 cm.. |
Laat
elk jaar niet meer dan 1 bladpaar van de nieuwe uitlopers zitten. |
|
| Zo houdt u een compacte en handzame plant die jaren mee kan. Elk volgend
jaar zal de plant het dubbele aantal takken hebben, |
| . |
Het verjongen van een kroonboom |
| Wanneer kroonbomen slecht zijn opgekweekt of als ze erg oud zijn, worden
ze vaak lelijk. Ze hebben dan een kroon die wel groot is, maar waar u dwars doorheen
kijkt. Ik heb dit probleem ook gehad bij een kroonboom van 'Alison Ewart', 'WALZ
Jubelteen' en 'Beacon' en dit als volgt opgelost. Deze planten zijn in het
najaar ongeveer 3 weken eerder gesnoeid dan de rest van mijn planten, dit om de groei er
in de winter een beetje in te houden. In het voorjaar (half maart) zat er toen al weer volop groei in. Alle
takken van de oude kroon worden dan teruggesnoeid tot ongeveer 5 à 8 cm van de stam. U
houdt nu alleen nog wat 'kapstokken' over. Als u dit snoeiwerk bij mooi zonnig weer buiten
in de zon doet, drogen de wonden beter. Als de wonden ingedroogd zijn sproeit u het
kroontje dat nu nog over is, elke dag dat het zonnig weer is nat, en zorgt u ervoor dat de
plant zoveel mogelijk zon krijgt. De bast waar de ogen onder zitten, wordt nu wat zachter
door het nat spuiten. Hierdoor zal de plant makkelijker uitlopen.
Let goed op dat de plant geen
botrytis krijgt, anders deze direct behandelen met een schimmelwerend middel. De
uitgelopen takken topt u tussen het eerste en tweede bladpaar en u gaat hiermee door
totdat er weer een mooie compacte kroon is gevormd.
Deze verjongingsmethode zal bij
veel cultivars uitvoerbaar zijn, al is er geen zekerheid dat alle planten hierop goed
reageren. Daarom, gewoon proberen; uiteindelijk is een exemplaar met een 'doorkijkkroon'
ook geen gezicht. |
| . |
| Repareren gescheurde tak of stam van kroonboom |
Het is bij de meeste van u wel eens gebeurd dat er een tak of een
hele kroon van de stam is gescheurd. Bijvoorbeeld na een forse regenbui of doordat er bij
veel wind de bamboestok nabij het verrotte ondereind is afgeknapt. Als de tak of kroon bij
de stam nog niet helemaal is afgescheurd, is redding nog mogelijk.
Zo heb ik zelf een 4
jaar oud exemplaar kunnen opknappen. Hiervan was de stam voor driekwart ingescheurd over
een lengte van 6 cm. Het boompje was in mei geknapt en bloeide toch hetzelfde jaar nog. |
| U gaat als volgt te werk. Probeer de kroon niet weer in
zijn oorspronkelijke stand terug te zetten want dan wordt het gewicht te zwaar voor de
scheur, maar probeer hem voorzichtig iets op te beuren en zet dan een bloempot of emmer op
zijn kop onder de kroon. Dan wordt de kroon zo ver teruggesnoeid dat er slechts 1 bladpaar
van het jonge hout blijft staan. Hierdoor wordt de sapstroom van de plant beperkt. Doet u
dit niet dan zal al het blad van de plant afvallen. Er moet evenwel juist nog wat blad aan
de plant blijven zitten. Anders zal de sapstroom helemaal tot stilstand komen en dat moet
juist niet. Die sapstroom is hard nodig voor het 'genezingsproces'. Zet
nu een nieuwe stok bij de plant en doe dat zo dat de stok op 10 cm van de stam de grond in
gaat. Vervolgens de kroon voorzichtig opbeuren en deze vastmaken aan de bovenkant van de
stok. En wel zodanig dat er geen druk op het gescheurde gedeelte komt te staan. |
|
| Zet eventueel aan de andere zijde van de stam nog een stok bij de plant,
ook op 10 cm van de stam. Nu rust de kroon voornamelijk op de stokken. Als het goed is
zitten de gescheurde delen nu weer tegen elkaar (de kroon mag beslist niet naar beneden
zakken). Is dit niet het geval, probeer dan de stokken wat te verzetten zodat de
gescheurde delen wel tegen elkaar zitten. Let er wel op dat de scheur bij de stam niet
verder inscheurd. |
|
Nu wordt de gehele wond, beginnend ongeveer 5 cm onder de wond, omwikkeld
met teflontape (dit gebruikt de loodgieter om ermee koppelingen van water- en gasleidingen
af te dichten) tot 5 cm boven de wond. Dit moet zo strak mogelijk gebeuren want de
wonddelen moeten geheel op elkaar aansluiten. Bij zware stammen is het raadzaam om ook nog
een spalk aan te brengen. Deze wordt ook met teflontape vastgezet. Bij een gescheurde tak gaat u op dezelfde
manier te werk, maar u hangt dan de tak op aan de andere takken. Vergeet niet deze tak
terug te snoeien op 1 bladpaar van het jonge hout. Is |
| de tak bij de stam gescheurd, begin dan met het omwikkelen van de stam en
werk dan zo naar de wond toe totdat het geheel is afgedicht. De afdichting moet zo zijn
dat er geen lucht bij de wond kan komen. Zo voorkomt u uitdroging van de wond. Spuit het
geheel nu nog 1 of 2 keer in met een schimmelwerend middel. De tape moet ongeveer een jaar of een
groeiseizoen lang blijven zitten. Als de tijd gekomen is om de tape te verwijderen, doet u
dat als volgt. Haal eerst de eventuele spalk weg door de tape door te snijden met een
scheer- of ander scherp mesje. Dan wordt de tape van de wond aan 2 kanten van boven naar
beneden doorgesneden. Laat de tape zitten, deze valt er meestal vanzelf
af. Als na een maand de tape nog niet van de wond is afgevallen moet deze alsnog
verwijderd worden. Vergeet dit niet, anders zal deze in de wond vastgroeien en deze is
daarna bijna niet meer te verwijderen. Dan zal deze plaats dunner blijven dan de rest van
de stam of tak. Zet nu wel een nieuwe stok strak tegen de stam en laat bij de tak de
ophanging nog enige jaren zitten, want de eerste twee jaar blijft het nog wel een zwakke
plek. |
november 2008