Mini-fuchsia ...een_klasse

16. Minifuchsia ... een klasse apart Auteur: Maarten de Waard

In de periode dat de auteur van dit artikel voorzitter was van de NKvF-afdeling Regio Zuid-Gelre heeft deze regio een viertal wedstrijden 'Open klasse' ingesteld. In 1993 werd daar aan toegevoegd de Drs. Mia van der Zee-Kruseman trofee voor de mooiste opgekweekte 'minifuchsia'. Zo'n minifuchsia is niet een fuchsia die van nature een uitgroei heeft als kleine dwergstruik. Het moet wel een varieteit zijn die in een normale (grote) pot normaal uitgroeit tot een forse kroonboom, struik of hanger. Maar het specifieke van de minifuchsia is dat de plant een zo mooi mogelijke verschijningsvorm heeft tijdens de keuring nadat deze voldoet aan de opgestelde keuringseisen voor deze klasse [zie hiernaast]. En zoals u hierna zult lezen vraagt dat toch een specifieke methode van opkweken.

Keuringseisen klasse 'Minifuchsia': "opgekweekt in een pot met een bovendiameter en een maximale hoogte van 9 cm. Terug verpotten vanuit een grotere maat is niet toegestaan. De planten mogen één dan wel meerjarig zijn en per pot is slechts één plant toegestaan".

Omdat er op een klein oppervlak een behoorlijke variatie aan minifuchsia's kan worden aangehouden en op de dag van de wedstrijd gewoon de beste plantjes daaruit zijn te selecteren voor inzending naar de wedstrijd, heb ik er aardigheid ingekregen om aan deze wedstrijdklasse mee te doen. Toen ik aan deze kweekmethode begon hadden zich in de regio nog geen leden op dit gebied gespecialiseerd. Daarom was er voldoende ruimte om zelf wat te experimenteren. Bovendien had je toen ook een redelijke kans om eens in de prijzen te vallen. Inmiddels is dat enige keren gebeurd en hebben enkele fuchsiavrienden me gevraagd hoe ik mijn minifuchsia's opkweek. Welnu, een standaardrecept heb ik niet, maar hierna volgen wel een aantal praktische tips.

Keuze van geschikte cultivars

Allereerst kunnen minifuchsia's net als gewone fuchsia's gekweekt worden als kroonboom, struik of hanger. Voor wedstrijden moet je wel meerjarige plantjes inzenden want éénjarigen worden door de jury niet hoog aangeslagen. Zelf vind ik overjarige kroonboompjes het mooist. Deze keuze van de cultivar voor opkweken als minifuchsia is uitermate belangrijk. Kleinbloemige soorten die overvloedig bloeien hebben mijn voorkeur. Hierdoor kan je de juiste verhouding verkrijgen tussen stamlengte, grootte van kroon en bloeirijkdom, hetgeen een belangrijk beoordelingscriterium voor de jury is. Enkele als minifuchsia opgekweekte varieteiten waarmee ik in 2000 prijzen heb gewonnen zijn Daniëlle Stoel, Lady Thumb en Willie Tamerus.

J16-WALZ Bella 19kB.jpg.jpg (18869 bytes)

WALZ Bella - Een enkele jaren oude mini-fuchsia opgekweekt in een 9 cm potje.

De opkweek vanuit stek

De volgende stap is de keuze van gezonde en krachtig groeiende stekken. Bewortelde stekken eerst oppotten in 5cm-potjes en daarna stapsgewijs in grotere potjes totdat het oppotten in de maximaal 9cm potmaat is bereikt.

J16-Lady Thumb 19kB.jpg.jpg (18598 bytes)

De serie Lady Thumb, Tom Thumb en Son of Thumb is zeer geschikt om op te kweken als mini-fuchsia.

Om een minifuchsia in goede vorm te krijgen is tijdig toppen tijdens de opkweek in het eerste jaar erg belangrijk. De beste lengte voor een kroonboompje is niet precies te voorspellen, maar ligt tussen de 10 en 25 cm. Neem daarom meerdere stekken van dezelfde soort en top die op verschillende lengtes. Selecteer de mooiste exemplaren nadat de kroon gevormd is en de plantjes in het tweede jaar in bloei staan. Gooi de andere weg. Nadat getopt is een mooie dichte kroon maken door nieuwe okselscheuten steeds na elk eerste bladpaar weer te toppen.

Gebruik geen N-rijke mest (zoals 30-10-10) omdat dan de internodiën te lang worden.

Laat de plantjes het eerste jaar niet in bloei komen (gebruik dus geen 9-45-15). Mijn voorkeur gaat uit naar bemesten met 20-20-20. In verband met de kleine potmaat is het gevaar van overdosering groot. Daarom begin ik, als de beworteling goed is, met een dagelijkse dosering van slechts 0,25gr/l. Als de groei er eenmaal in zit, volsta ik met 0,5 gr/l. Vanaf medio augustus de verhouting bevorderen door over te schakelen op 20-9-45.

Speciale maatregelen tijdens de kweek

De waterhuishouding van minifuchsia's in 9cm-potjes is erg moeilijk omdat ze erg snel uitdrogen. De meeste liefhebbers hebben hier het grootste probleem mee omdat ze nog meer aandacht nodig hebben dan bij normale fuchsia's. Op zeer warme dagen kan 2 tot 4 keer water geven noodzakelijk zijn.

Daarom hier twee adviezen: zet minifuchsia's op een plekje in de schaduw of in gefilterd licht en plaats het

Wees in het voorjaar bij trage groei en koud weer erg terughoudend met het geven van water en mest

9cm-potje in een met potgrond gevulde pot. De dubbele grondmassa heeft een bufferende werking op watergehalte en temperatuur.

Dat laatste is erg belangrijk want in 9 cm-potjes kan de grondtemperatuur bijna gelijk worden aan de omgevingstemperatuur, hetgeen op zeer warme dagen fataal kan zijn voor de planten. Denk er wel aan om bij gebruik van de dubbele potmethode het binnenpotje wekelijks te draaien ten opzichte van de buitenpot. Dit voorkomt wortelgroei in de buitenpot. Wortelgroei in de buitenpot is absoluut verboden omdat de minifuchsia daardoor een groter grondvolume ter beschikking heeft dan volgens het wedstrijdreglement is toegestaan. Bedenk dat de jury hier terecht erg kritisch op let.

Wijze van overwintering

Mij werd destijds voorspeld dat de moeilijkste fase in de opkweek die van de overwintering zou zijn. Het tegendeel is echter het geval. In de loop der jaren heb ik nu verschillende methoden geprobeerd en ze werken eigenlijk allemaal, getuige het feit dat ik nu meerdere minifuchsia's heb van 7-8 jaar oud die op verschillende wijzen zijn opgekweekt.

De geteste methoden zijn:

bewaren in een gesloten tempex doos met licht vochtige turfmolm. De plantjes tevoren van blad ontdoen, licht terug snoeien. Grond verwijderen. Vorstvrij bewaren en in het voorjaar weer oppotten in verse grond.

de planten op dezelfde wijze prepareren maar vervolgens dicht tegen elkaar oppotten in een bak met turfmolm. Vorstvrij wegzetten in een omgeving met gefilterd licht. Wekelijks nevelen en in het voorjaar oppotten.

deze methode is voor fuchsialiefhebbers met een onverwarmde kas. In begin september de plantjes ontbladeren en deze dan terugsnoeien. Zeer matig watergeven. De plantjes zullen al in oktober gaan uitlopen. Zonodig toppen en pas in april verpotten.

Verzorging van overjarige planten

In het tweede jaar en in volgende jaren is vormsnoei weer erg belangrijk. Zorg er voor dat zowel bij een boompje als een struik een mooi aaneengesloten kroon ontstaat. Door regelmatig draaien wordt voorkomen dat de plant eenzijdig naar het licht groeit. Bij groeizaam weer dagelijks mesten met 20-20-20. Afwisselen met 30-10-10 en in de bloeitijd met fosforrijke mest 9-45-15, en doe dat steeds in een lage dosering van 0,5 gr/l.

Let bij geven van mest altijd op de conditie van de plant en pas de bemesting zonodig aan. Na de laatste keer toppen staan minifuchsia's al na ongeveer 4-6 weken in bloei. Dat is naar mijn ervaring wat sneller dan met fuchsia's in grote potten het geval is en heeft waarschijnlijk te maken met de marginale groeiomstandigheden van een minifuchsia. Vanaf medio augustus enkele keren 20-5-30 geven om de verhouting te bevorderen. Van minifuchsia's die ik wil aanhouden, verwijder ik na de wedstrijd direct alle bloemen, om uitputting te voorkomen. Medio september voer ik de wintersnoei al uit. Ik heb het idee dat op deze wijze de nieuwe knoppen nog voor het invallen van de herfst goed aangelegd kunnen worden en dan zelfs al weer kunnen uitlopen.

J16-Leverkusen 16kB.jpg.jpg (15928 bytes)

Een mini-kroonboompje van Leverkusen

'Gelderse Fuchsia Info-site'- november 2008